Το ψάρεμα  γεννήθηκε από την ανάγκη του ανθρώπου να τραφεί.

Στεκόταν στην ακτή  ,είτε πάνω σε κάποιο βράχο βλέποντας τα ψάρια που κολυμπούσαν και προσπαθούσε να σκεφτεί τρόπους για μια επιτυχημένη σύλληψη. Τότε γεννήθηκε η ιδέα του “ψαροτούφεκου’’. Προφανώς δεν είχε την μορφή των σημερινών όπλων ,αλλά ούτε καν τη αρχική  τους. Τι ήταν όμως που μας οδήγησε ως εδώ? Η απάντηση βρίσκεται περίπου 1 εκατομμύριο έτη πριν , όπως μαρτυρούν οι τοιχογραφίες που βρέθηκαν στη νότια Γαλλία σε μια περιοχή που καλείται Cosquer, κοντά στη Μασσαλία.

Τα πρώτα αλιευτικά εργαλεία  δεν ήταν άλλα από ξύλινα κοντάρια με αιχμηρές μύτες, με τα οποία οι πρόγονοι μας μπόρεσαν να ‘’κατακτήσουν’’ τον υδάτινο κόσμο. (βλ εικ 1 και 2)

Τα χρόνια πέρασαν και ο άνθρωπος όντας ανήσυχο αλλά και ευρηματικό ων , άρχισε να  κατασκευάζει όπλα για το ψάρεμα. Χρησιμοποίησε διάφορα υλικά και διάφορες ιδέες για να μπορεί να συλλαμβάνει περισσότερα αλλά  και μεγαλύτερα θηράματα. Παράλληλα όμως με την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους ήρθε και η εξέλιξη των θαλάσσιων οργανισμών. Τα ψάρια όλο και γίνονταν πιο καχύποπτα και μέσω του γενετικού τους υλικού, μπόρεσαν να περάσουν αυτήν τους την εμπειρία από γενιά σε γενιά. Έτσι και ο άνθρωπος , ακόμα και σήμερα ‘’παλεύει’’ να βρει το τέλειο όπλο και τον ιδανικό συνδυασμό για να πετύχει τον σκοπό του.

Έτσι λοιπόν φτάσαμε στον 21ο αιώνα και έχουμε άπειρες επιλογές όσον αφορά τα υλικά κατασκευής των όπλων, αλλά  ακόμα και τώρα ,πολλοί ψαροτουφεκάδες βασανίζουμε το μυαλό μας για το πιο από όλα είναι το καλύτερο. Πιο είναι αυτό που θα μα κάνει να πιάσουμε τον γέρικο ροφό που είδαμε στην αποχή , πιο είναι αυτό που θα προλάβει την συναγρίδα πριν αυτή γυρίσει και  χαθεί από μπροστά μας για πάντα. Πιο είναι το όπλο που θα μπορέσει να ξετρυπησει το μαγιάτικο που έρχεται καταπάνω μας και ποιο είναι αυτό που θα καταφέρει να πλήξει καίρια τον ανίκητο τόνο.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Τα περισσότερα όπλα που βρίσκουμε πλέον στα καταστήματα είναι κατασκευασμένα είτε από αλουμίνιο , είτε από ξύλο , είτε από ανθρακονήματα (carbon).

Παρακάτω θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε όσο μπορούμε τις τρεις αυτές κατηγόριες όπλων.

Αλουμίνιο

Συνήθως οι περισσότεροι αρχάριοι ξεκινούν με ένα συμβατικό όπως θα το λέγαμε όπλο ,μήκους 75-100εκ , με σωλήνα αλουμινίου και μονά λάστιχα. Συνήθως μιλάμε για 28χιλ εξωτερικό πάχος σωλήνα και 26 εσωτερικό.(βλ εικ 6) Ένα τέτοιο όπλο μπορεί να μας μυήσει στα μυστικά του ψαροτούφεκου. Με χαμηλό κόστος αγοράς , καθώς και συντήρησης θα μας χαρίσει αρκετές στιγμές χαράς με τις επιτυχημένες συλλήψεις που θα έχουμε. Το αλουμίνιο είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό στην διάβρωση από το θαλάσσιο και νερό έτσι το όπλο θα χρειάζεται   ένα γρήγορο πλύσιμο για να φύγει η αλμυρά από τα λάστιχα τα οποία γενικά σε όλα τα ψαροτούφεκο είναι αυτά που παθαίνουν την ζημία από την παρατεταμένη έκθεση τους στο νερό και τον ήλιο.Τα μήκη 75-100 πλέον θεωρούνται μεσαία και με αυτά μπορείς να κάνεις ψαχτήρι στην τρύπα, πλανάρισμα  αλλά και καρτέρι. Μπορούν εύκολα να χωρέσουν στις περισσότερες τρύπες, αλλά θα μας εκπλήξουν στο τι μπορούν να κάνουν αν κρυφτούμε καλά πίσω από το βράχο.

Οι πρώτες ανησυχίες των ψαροτουφεκαδων αρχίζουν μετά τις πρώτες ψαρευτικές επιτυχίες και αρχίζουν να επιζητούν κάτι καλύτερο από το όπλο τους καθώς και ‘’καλύτερα’’ ή δυσκολότερα θηράματα. Τις περισσότερες φορές με κάποιες μικρές αλλαγές στους συνδυασμούς ,λάστιχα βέργα, θα καταφέρουμε πολύ καλά αποτελέσματα. Όταν όμως δοκιμάσουμε να βάλουμε δεύτερο λάστιχο για να δώσουμε περισσότερη ώθηση στην βέργα μας, εκεί συνήθως αρχίζουν τα μπερδέματα.

Συνήθως τα όπλα στα οποία θα δοκιμάσουμε να  βάλουμε δυο δυνατά λάστιχα είναι 100 ,110 ή 120 εκ. και αυτό που θα παρατηρήσουμε  είναι η στρέβλωση στον σωλήνα από το μεγάλο φορτίο και κατ’ επέκταση και απώλεια ευθυβολίας. Αυτό προσπάθησαν αρκετές εταιρίες να το  ξεπεράσουν με διάφορες  αλλαγές στα κράματα αλλά και στα πάχη  των μεταλλικών σωλήνων τους αλλά δεν μπορούμε να πούμε ότι το πέτυχαν στο μέγιστο.

Αν και όλοι έχουμε τα συμβατικά αλουμινένια όπλα μας και τα χρησιμοποιούμε συχνά, ποτέ δεν θα ακούσεις κάποιον να κάνει κουβέντα για αυτά

Διαβάζουμε περιοδικά και βλέπουμε φωτογραφίες με μεγάλα θηράματα και άκουμε για υπεροπλα με απίστευτες επιδόσεις και ποσά που αγγίζουν πολλές φορές τα 800 ευρώ.

Και κάπου εδώ αρχίζει η κουβέντα μας....

Η συνήθεις κουβέντες στα πηγαδάκια των ψαρουτεφεκάδων έχουν να κάνουν με τα ξύλινα και τα carbon και πολλές φορές το μήλο της Έριδος γίνεται το υλικό κατασκευής τους.

Τι είναι λοιπόν καλύτερο ; Το ξύλινο  ή το από ανθρακονήματα όπλο ;

Ξύλο

Το ξύλο είναι από τα πρώτα υλικά που χρησιμοποιήθηκε  για την κατασκευή ψαροτούφεκου.(βλ εικ 7)

Μέσα από το πέρασμα του χρόνου τα ξύλινα όπλα εξελίχθηκαν και έγιναν φονικά εργαλεία σε έμπειρα χέρια. Τα μήκη που συναντάμε τέτοια όπλα είναι από 100εκ μέχρι και 140εκ + . Το ξύλο που χρησιμοποιείται συνήθως για την κατασκευή τους είναι το Teak το Μahogany και το Ιroko. Πρόκειται για ξύλα τα οποία είναι ιδιαιτέρα ανθεκτικά και με χαμηλό δείκτη απορρόφησης νερού.

Για την κατασκευή τους απαιτούνται διάφορα στάδια και αρκετή υπομονή.

Το ξύλο συνήθως κόβεται σε μικρά δοκάρια πάχους 2-3 εκ και ύψους 5-6 εκ και αφήνοντας  σε σκιερό και ξερό χώρο για να ‘’στεγνώσουν’’.

Κατόπιν τα κολλάμε μεταξύ τους με κόντρα τα νερά για αντοχή στην στρέβλωση και όταν στεγνώσει η κόλλα το περνάμε από την πλάνη. Όταν τελικά διαμορφωθεί το νέο μας κομμάτι αρχίζουμε την κατασκευή του οδηγού, της θέσης της κασέτας , της κεφαλής, και σιγά το διαμορφώνουμε το σχήμα του αναλόγως του γούστου μας. Τα τελευταία στάδια είναι το ζύγισμα του όπλου στην θάλασσα και το πέρασμα με λάδι . Το κόστος απόκτησης ενός τέτοιου όπλου είναι σαφώς υψηλότερο από αυτό των συμβατικών, αλλά σε ελάχιστες περιπτώσεις ξεπερνά τα 700 ευρώ. Η συντήρηση ενός ξύλινου είναι απαραίτητη για την μακροζωία του. Θα πρέπει μετά από κάθε βουτιά να το πλένουμε προσεκτικά για να φύγει το θαλασσινό νερό και μια η δυο φορές το χρόνο θα πρέπει να το περνάμε με λάδι για να μην χάσει τις ιδιότητες του .Ένα άλλο πράγμα που πρέπει να προσέξουμε είναι η πολύωρη έκθεση τους στον ήλιο ή κάτω από ψηλές θερμοκρασίες γιατί αυτό μπορεί να προκαλέσει στρέβλωση του κορμού τους .Μετά από κάποια περίοδο χρήσης μπορεί να παρατηρήσουμε διαφορά γδαρσίματα στο όπλο, πράγμα το οποίο δεν θα πρέπει να μας ανησυχήσει γιατί δεν θα επηρεάσουν το ψάρεμα μας. Τα πεπλατυσμένα σχήματα που απόκτησαν μέσα από το πέρασμα του χρόνου και τα επιπρόσθετα φτερά που τοποθετήθηκαν στο μπροστινό μέρος του όπλου, εκτός του ότι κατάφεραν να φέρουν τα λάστιχα στην ίδια ευθεία με την βέργα, τους χάρισαν και ευκινησία στις πλάγιες μετατοπίσεις. Τα μεγάλα μήκη, τα τρία, τέσσερα ή και πέντε λάστιχα που είναι φορτωμένα τα όπλα αυτά σε συνδυασμό με την μεγάλη μάζα τους, που εξουδετερώνει την  ανάκρουση κατά την βολή, τα καθιστούν κορυφαία επιλογή για μακρινές βολές και καρτέρια για μεγάλα θηράματα. (βλ εικ 8)

Ανθρακονήματα

Η τεχνολογία που αναπτύχθηκε σε διάφορους τομείς της βιομηχανίας επηρέασε και τον κόσμο του ψαροτούφεκου. Ένα νέο υλικό για την κατασκευή των όπλων εμφανίστηκε στην αγορά και σιγά σιγά κέρδιζε έδαφος. Πρόκειται για υλικό  πολύ ελαφρύ και ιδιαιτέρα ανθεκτικό, πράγμα τα οποίο σημαίνει ότι θα έλυνε πολλά από τα προβλήματα που είχαν προκύψει στο παρελθόν. Τα ανθρακονήματα είχαν ήδη χρησιμοποιηθεί σε διαφόρους τομείς με μεγάλη επιτυχία (αεροσκάφη , Formula 1).Στην αρχή δημιουργήθηκαν στρογγυλοί σωλήνες σε διάφορα μήκη και επιτελούς το φαινόμενο της στρέβλωσης λόγω των πολλών λάστιχων άρχισε να εκλείπει.(βλ εικ 3) Προχωρώντας παραπέρα και εφόσον αποκτήθηκε η κατάλληλη γνώση για το υλικό , δημιουργήθηκαν καλούπια και άρχισαν να κάνουν την εμφάνιση τους  όπλα από ανθρακονήματα σε διάφορα μεγέθη αλλά και σχήματα. Η τελευταία πινελιά που προστέθηκε ήταν οι ανατομικές λαβές από ανθρακονήματα και οι κλειστοί οδηγοί που χάρισαν σε αυτά τα όπλα την απόλυτη άνεση και ευθυβολία που γυρεύαμε εδώ και πολύ καιρό. (βλ εικ 9) Εδώ θα πρέπει να επισημάνουμε ότι κάποια  είδη ρητινών  χρειάζονται να μπουν σε φούρνο υπό πίεση (κενό αέρος) για να μπορέσουν να αποκτήσουν τα μέγιστα της αντοχής τους . Αποδείχθηκε ότι ελλιπής ή λανθασμένη αναλογία ρητινών και σκληρυντικού , είναι υπαίτια για τα διάφορα προβλήματα στην ποιότητα και στην αντοχή τους.

Σαφώς ελαφρύτερα από τα ξύλινα ,τα όπλα αυτά έγιναν προέκταση των χεριών πολλών ψαροκυνηγών παρά το υψηλό κόστος απόκτησης τους, που κάποιες φορές αγγίζουν τα 800 ευρω και τους χάρισαν  πολυπόθητα θηράματα. Σε αντίθεση με τα ξύλινα, τα όπλα από ανθρακονήματα λόγω της υψηλότερης σκληρότητας και αντοχής στο ίδιο εμβαδόν υλικού, μπορούν να πετύχουν μικρό offset, πράγμα το οποίο μπορεί να βελτιώσει την ευθυβολία τους. Σαν offset ορίζεται η κάθετη απόσταση μεταξύ του οριζόντιου άξονα που περνά από το σημείο ανάμεσα σε αντίχειρα και δείκτη όταν πιάνεις την λαβή και του οριζόντιου άξονα που διατρέχει την βέργα. Όσο μικρότερο είναι το  offset τόσο καλύτερα κατά την δική μου πάντα άποψη. Ένα άλλο πολύ σημαντικό πράγμα το οποίο θα πρέπει να προσέξουμε είναι τα χτυπήματα των όπλων αυτών ,είτε σε βράχια, είτε στο σκάφος σε διάφορα ευαίσθητα σημεία (γωνίες, κλειστούς οδηγούς κ.α.) γιατί στα σημεία αυτά , τα στρώματα των ανθρακονημάτων είναι  λεπτά και μπορεί να σπάσουν με αποτέλεσμα να χρειαστεί επισκευή από κάποιον εξειδικευμένο στα υλικά αυτά.(βλ εικ 10)

Τα μήκη που συναντάμε αυτά τα όπλα ποικίλουν ,αλλά για να μπορέσουμε να πούμε ότι ‘’πιάνουν τόπο’’ τα λεφτά μας ,θα πρέπει να μιλάμε για μήκη από 100-110 εκ. και πάνω. Τα όπλα από ανθρακονήματα κατέχουν την πρώτη θέση όσον αφορά  το υψηλό  κόστος κτήσης τους και ο λόγος δεν είναι άλλος παρά η μεγάλη ζήτηση που παρουσιάζουν  τα τελευταία χρόνια.

Θα μπορούσαμε να επεκταθούμε με περισσότερα τεχνικά χαρακτηριστικά των όπλων και να συγκρίνουμε  διάφορες λεπτομέρειες, όπως το ειδικό βάρος των υλικών, τα διάφορα σχήματα, τον ρόλο που παίζουν τα διάφορα σχήματα στην ανάκρουση, τις διαφορές μεταξύ κλειστών και ανοικτών κεφαλών, τα λάστιχα , τις βέργες και άλλα πολλά, όμως σκοπός αυτού του άρθρου ήταν να παρουσιάσουμε και να συγκρίνουμε τα υλικά κατασκευής τους όσο πιο απλά γίνεται, ώστε να σας βοηθήσουμε στην επιλογή του όπλου σας.

Ο καθένας πρέπει να πειραματιστεί, να συγκρίνει και να αποφασίσει πιο όπλο ταιριάζει στο ψάρεμα του, καθώς και πόσα χρήματα είναι διατεθειμένος να δώσει για το hobby του .Η επιλογή του όπλου είναι καθαρά προσωπική υπόθεση.

Κάπως έτσι λοιπόν φτάσαμε στο 2009 , με υπερόπλα με  6 και 8 λάστιχα, με βεληνεκές που ξεπερνά τα  6-7 μέτρα και ακόμα ψάχνουμε το καλύτερο. Άραγε θα το βρούμε ποτέ ; Και αν το βρούμε θα αρκεστούμε σε αυτό ; Προσωπικά πιστεύω ότι το θέμα ψαροτούφεκο έχει καταντήσει κυνήγι μαγισσών. Εξάλλου ο άνθρωπος θα είναι σε μια διαρκή αναζήτηση του καλύτερου όπλου, αυτού που θα του χαρίσει την σιγουριά για να μπορέσει να πιάσει το ψάρι που ενεδρεύει στο βαθύτερο σκαλοπάτι της αποχής…