Του Γιώργου Φενερλή

www.lurebites.com


Υπάρχουν πολλά είδη τεχνητών δολωμάτων με τα οποία μπορούμε να ξεγελάσουμε το λαβράκι. Παρόλα αυτά μια είναι η κατηγορία που κάνει την στιγμή της σύλληψης μοναδική: τα topwater! Μια έκρηξη στην επιφάνεια της θάλασσας, το βίαιο λύγισμα του καλάμιου, το κροτάλισμα των φρένων είναι μόνο μερικά από αυτά που θυμάμαι όταν αντικρύζω κάποιο τεχνητό αυτής της κατηγορίας...

Στην ζωή μου ήμουν πολύ τυχερός ανακαλύπτοντας αυτήν την κατηγορία τεχνητών δολωμάτων σε εποχές που το spinning ήταν άγνωστο, για τον πιο πολύ κόσμο και τα λαβράκια πολλά. Δεν θα ήταν ψέμα να πω ότι έχω ξεγελάσει τα μεγαλύτερα και περισσότερα λαβράκια με topwater τεχνητά. Σίγουρα όμως πρέπει να εξηγήσω τι εννοώ με το όρο topwater τεχνητά.

Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν πολλά είδη τεχνητών δολωμάτων, όμως αυτά που μας ενδιαφέρουν εμάς είναι τα popper και τα surface. Τα πρώτα είναι τα γνωστά σε όλους μας σκληρά τεχνητά (hardbaits) με το κοίλο στόμιο, το οποίο κατά την πλεύση κοντράρει την επιφάνεια της θάλασσας και δημιουργεί πίδακες νερού. Έναν είδους τεχνητού που η κίνηση του στο νερό δεν θυμίζει τίποτα φυσικό, αλλά διεγείρει σχεδόν όλα τα αρπαχτικά να του επιτεθούν. Για αυτό κατασκευάζεται σε πολλά μεγέθη, από εξωπραγματικά για το ψάρεμα των τόνων και των GT, έως πολύ μικρά για ψάρεμα πέστροφας και κοκκαλιών.

Τα surface είναι και αυτά σκληρά τεχνητά που το σχήμα τους ποικίλει, αλλά σε γενικές γραμμές θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι ένα minnow χωρίς γλώσσα. Ιδιαίτερο δόλωμα, που για να ενεργοποιηθεί η πλεύση του, είναι απαραίτητο να κάνουμε τινάγματα (twiching) με το καλάμι ώστε να αρχίσει να λικνίζεται δεξιά και αριστερά στην επιφάνεια σαν ψάρι κυνηγημένο που προσπαθεί να ξεφύγει από το θηρευτή του. Η κίνηση αυτή ονομάζεται “side to side” και χαρακτηρίζει αυτού του τύπου τα τεχνητά. Θεωρείται, κατά κάποιο τρόπο, ανταγωνιστής των popper για αυτό θα το συναντήσουμε στα ίδια μεγέθη, δηλαδή από... XXX Large έως Χ Small!


Επιλογή μεγέθους topwater

Όποιος θέλει να ασχοληθεί με το ψάρεμα των λαβρακιών, ειδικά το χειμώνα που γυαλώνουν τα μεγάλα, γνώμη μου είναι ότι πρέπει να έχει στις θήκες του μια καλή ποικιλία από topwater δολώματα. Το ερώτημα βέβαια είναι ποιο μέγεθος είναι πιο αποτελεσματικό; Η απάντηση δεν είναι απλή. Μεγάλα λαβράκια έχουν πιαστεί τόσο με μεγάλου μεγέθους popper και surface, όσο και με μεσαίου έως πολύ μικρού. Άρα η απάντηση βρίσκεται αλλού, κυρίως στις συνθήκες του τόπου που ψαρεύουμε και στα ψάρια-θηράματα που κυνηγάμε.

  • Η πρώτη περίπτωση αφορά το ψάρεμα σε δύσκολες καιρικές συνθήκες, όπου το κύμα και ο αέρας περιορίζει το μέγεθος των τεχνητών που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε. Σε αυτές τις συνθήκες μόνο βαριά και αεροδυναμικά τεχνητά μπορούν να φτάσουν σε μια αξιοπρεπή απόσταση. Επίσης, το ύψος του κύματος δεν μας επιτρέπει να έχουμε συνέχεια επαφή με το τεχνητό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, τα surface να είναι σχεδόν αδύνατο να κάνουν πλεύση side to side. Παρόλα αυτά, θα εκπλαγείτε με την αποδοτικότητα τους, αρκεί να καταφέρετε να έχετε μια στοιχειώδη επαφή με το τεχνητό και να αφήσετε το... κύμα να κάνει τα υπόλοιπα! Αν τώρα τα ψάρια είναι πολύ κοντά στην ακτή ή τον ντόκο και αρκεί μια ρίψη λίγων μέτρων για να τα ξεγελάσετε, ένα μικρό popper ή surface θα κάνει την δουλειά όσο ταραγμένη και αν είναι η θάλασσα. Ανακεφαλαιώνοντας, σε δύσκολες καιρικές συνθήκες τα μεγάλα μεγέθη των δέκα εκατοστών και πάνω, είναι απαραίτητα για να δελεάσουμε το λαβράκι και να ζήσουμε την μαγική στιγμή του χτυπήματος μέσα στους αφρούς!
  • Η δεύτερη περίπτωση αφορά το ψάρεμα στην μπουνάτσα, δηλαδή σε ήρεμα νερά. Σε αυτές τις συνθήκες μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε όλα τα μεγέθη. Ποιο είναι όμως το καταλληλότερο; Εδώ οι γνώμες διίστανται. Πολλοί προτιμούν μικρά topwater για να μην “τρομάξουν” τα ψάρια, ενώ άλλοι χρησιμοποιούν μεγάλα για να τα “καλέσουν”. Οι δύο επιλογές είναι εξίσου σωστές, όποτε βασιστείτε στο ένστικτό σας. Προσωπικά επιλέγω μικρά surface σε μέρη με ήσυχα νερά, όπου όμως ξέρω ότι κυκλοφορούν μεγάλα λαβράκια. Σε μέρη άγνωστα ή σε εκβολές ποταμών προτιμώ μεγάλα surface και popper, ώστε να “καλέσω” τα ψάρια, αλλά άμα δω ότι είναι διστακτικά τότε σίγουρα θα επιλέξω κάποιο πιο διακριτικό μέγεθος. Αυτά για το ψάρεμα στην μπουνάτσα.
  • Μια άλλη συνθήκη είναι τα ρεύματα και το βάθος της θάλασσας. Αν θέλουμε να ψαρέψουμε με topwater τεχνητά, σε μέρη με ισχυρά ρεύματα, όπως εκβολές ποταμών ή δίαυλους, τότε θα έρθουμε αντιμέτωποι με το φαινόμενο το τεχνητό μας να παρασύρετε και να μην μπορεί να κάνει σωστή πλεύση. Σε τέτοια μέρη αναγκαστικά δεν χρησιμοποιούμε τόσο τα surface όσο χρησιμοποιούμε τα popper και ψάχνουμε να βρούμε σημεία όπου τα ρεύματα εξασθενούν. Τώρα, όσον αφορά το μέγεθος ισχύει ότι όσο μεγαλύτερο τόσο πιο καλά θα μπορεί να σταθεί κόντρα στο ρεύμα. Στην Κύπρο δεν γνωρίζω αν υπάρχουν μέρη με τόσο δυνατά ρεύματα, αλλά καλό είναι να το γνωρίζετε εάν τυχόν βρεθείτε για ψάρεμα στην Ελλάδα σε μέρη όπως η Χαλκίδα ή ο Ισθμός ή το Ριο-Αντίριο ή οπουδήποτε αλλού με ισχυρά ρεύματα.

Μπορεί να μην έχει ισχυρά ρεύματα αλλά σίγουρα υπάρχουν τόποι με διαφορετικά βάθη όπου μπορείτε να ψαρέψετε λαβράκια. Γενικά δεν υπάρχει κάποιος περιορισμός ή κανόνας που να λέει π.χ. ότι τα λαβράκια σε βαθιά νερά θέλουν μεγάλου μεγέθους topwater για να χτυπήσουν. Αυτά που θα αναφέρω παρακάτω είναι περισσότερο δικές μας διαπιστώσεις που όμως δεν σημαίνει ότι επιβεβαιώνονται στα δικά σας μέρη. Η πρώτη περίπτωση είναι στα πολύ ρηχά κομμάτια όπου ακόμα και ένα minnow δυσκολεύεται να κάνει πλεύση. Εκεί έχουμε παρατηρήσει ότι πολύ μικρά σε μέγεθος popper και surface είναι ιδανικά για να δελεάσουν ακόμα και ψάρια τρόπαια. Μια άλλη περίπτωση είναι τα πολύ βαθιά νερά, όπου τα μεγάλα μεγέθη έχουν καταφέρει να ανεβάσουν στον αφρό μεγάλα λαβράκια.

  • Τέλος, ένας παράγοντας που θα μας καθορίζει το μέγεθος των topwater τεχνητών είναι το μέγεθος των ψαριών που κυνηγάμε. Μου έχει τύχει πολλές φορές να συναντήσω μεγάλα λαβράκια να κυνηγούν μικρό γόνο και να μην επιτίθονται σε κανένα άλλο τεχνητό δόλωμα που το μήκος του να είναι πάνω από πέντε εκατοστά. Σε αυτές τις περιπτώσεις ένα μικρό popper είναι πιο αποτελεσματικό από ένα των δώδεκα εκατοστών. Αντίστοιχα, μου έχει τύχει τα λαβράκια να κυνηγούν μικρούς κεφάλους και να σνομπάρουν επιδεικτικά κάθε μικρό surface που είχα. Βέβαια, δεν κάνανε το ίδιο για τα surface των δέκα εκατοστών με σχήμα κέφαλου... Αυτός είναι ένας γενικός κανόνας και σίγουρα όπως όλοι οι κανόνες υπάρχουν και εξαιρέσεις του.

 

Αυτά ήταν όσα μπορούσαμε να πούμε για τα topwater τεχνητά και τα λαβράκια. Είμαι σίγουρος ότι αν δεν έχετε επαφή με αυτού του τύπου τα δολώματα, θα είστε λίγο δύσπιστοι στο να πιστέψετε στην αποτελεσματικότητα τους. Από την άλλη αν επιλέξετε να ρισκάρετε και να ψαρέψετε με αυτά, τότε θα σας χαρίσουν τις ομορφότερες εικόνες που μπορεί να έχετε στο spinning! 

 

ΕΝΘΕΤΟ

Όταν τίποτα δε δουλεύει...

Σε ορισμένα μέρη, όπου ψαρεύαμε για πολλά χρόνια τα μεγάλα λαβράκια με popper και surface, η απόδοση τους έπεσε κατακόρυφα και αντί να τα δελεάζουν... τα διώχνανε! Στην αρχή αλλάξαμε τα popper και τα surface που είχαμε με ίδιου τύπου τεχνητά, αλλά με τη διαφορά ότι δεν είχαν εσωτερικά μπίλιες που κροτάλιζαν, δηλαδή ήταν αθόρυβα. Τα αποτελέσματα ήταν εκπληκτικά και αποφασίσαμε να πάμε ένα βήμα παραπέρα. Αρχίσαμε να δοκιμάζουμε μια άλλη κατηγορία topwater τεχνητών, τα subsurface, τα οποία κάνουν πλεύση σαν τα surface αλλά σε αντίθεση με αυτά, κινούνται λίγο κάτω από την επιφάνεια του νερού και όχι πάνω σε αυτήν. Στην ουσία τα περισσότερα subsurface είναι βυθιζόμενα surface, δηλαδή surface με πλευστότητα “sinking”. Για πονηρεμένα λαβράκια είναι ότι καλύτερο, καθώς είναι περισσότερο διακριτικά από τα άλλα δολώματα χωρίς να χάνουν την αληθοφανή πλεύση ενός κυνηγημένου μικρού ψαριού.